კონსილიუმი N1

 31 ოქტომბრის  სამუშაო შეხვედრis sakiTxebi:

1.tolernatobis ZiriTadi qvakuTxedi.

Eefeqturi mkiTxveli. kiTxvis efeqturi meTodebi. (m.basiliZe)

2. “didi wignis erToblivi kiTxva”.

(e.tuxaSvili)

3. 5-6 wlis bavSvis asakobriv-fsiqologiuri Taviseburebani. (i.qaTamaSvili)

4. შეჯამება ( კითხვარის შევსება)

ორიენტირებული კითხვა

მომხსენებელი მ.ბასილიძე

      ორიენტირებული კითხვა მონაკვეთებად დაყოფილ ტექსტთან მუშაობას გულისხმობს და კითხვის სამივე ფაზას მოიცავს. ( წაკითხვამდე,კითხვის დროს,წაკითხვის შემდეგ).

     წაკითხვამდე-მოსწავლე ააქტიურებს წინარე ცოდნას.მასწავლებელი აქტიურ როლს ასრულებს.

     კითხვის დროს-მასწავლებლის მიერ დასმული შეკითხვების გამოყენებით მოსწავლეები ცდილობენ გააკონტროლონ  გაგების პროცესი.

     წაკითხვის შემდეგ-მასწავლებელი უძღვება დისკუსია,რომელიც მოცემული ტექსტის წაკითხვის თავდაპირველ მიზანზე ფოკუსირდება.

   ორიეტირებული კითხვა ხელს უწყობს:

   მოსწავლეებმა გაიაზრონ და სიღრმისეულად დაამუშაონ ნარატიული (თხრობითი) ტექსტები.სწავლობენ კითხვების დასმას,ვარაუდების გამოთქმას და არგუმენტირებულ მსჯელობას.

   ორიენტირებული კითხვის უპირატესობა:

მასწავლებელს საშუალებას აძლევს,ყველა დონის მოსწავლეს გააზრებნოს და დაამუშავებინოს თუნდაც რთული ტექსტი.

ორიენტირებული კითხვის მეთოდით მოსწავლე გადის ეროვნული სასწავლო გეგმით დასახულ მიზნებსა და შედეგებზე:

·         მოსწავლე დამოუკიდებლად კითხულობს და ადეკვატურად აღიქვამს სხვადასხვა სახის ტექსტს,გადმოსცემს მათ შინაარსს;

·         გამოხატავს საკუთარ დამოკიდებულებას წაკითხულის მიმართ;

·         ავლენს ეთიკური და ესთეტიკური შეფასების სურვილს;

·         კონკრეტული საკითხის დასამუშავებლად,იყენებს სხვადასხვა სტრატეგიას;

·         თხზავს და წერილობით გადმოსცემს სხვადასხვა ტიპის მცირე ზომის ტექსტს;

·         ავლენს თვითგამოხატვის სურვილს.

როგორ ვიმუშაოთ ამ მეთოდით?

           აუცილებელი წინაპირობა:

·         ტექსტი წინასწარ დავყოთ რამდენიმე ნაწილად.მნიშვნელოვანია,რომ ტექსტი გაწყდეს საკვანძო საკითხებთან,რათა მოსწავლეებმა შემდეგ მონაკვეთში მოცემული სიუჟეტის შესახებ გამოთქვან ვარაუდი.

·         მოსწავლეებს განვუმარტავთ ,რომ ტექსტი ნაწილ-ნაწილ უნდა წაიკითხონ და ყოველი ნაწილის შემდეგ მოუწევთ შეჩერება.

წაკითხვამდე:

·         მოსწ. გამოწვევის მიზნით გამოვიენოთ აქტივობა „ ლექსიკური ერთეულებით ამბის შედგენა“. შევარჩიოთ ტექსტიდან 4-5 სიტყვა,რომელიც ამოკრეფილია შეძლებისდაგვარად  ზუსტი ვარაუდების მისანიშნებლად,მაგრამ ამავე დროს,არ ამჟღავნებს ნაწარმოების საიდუმლოს.

·         ჩამოვუწეროთ ეს სიტყვები დაფაზე  და ვთხოვოთ შეადგინონ პატარა ამბავი ( ინდივიდუალურად,წყვილებად) სურვილის მიხედვით წავაკითხოთ რამოდენიმეს საკუთარი თხზულება.

  კითხვის დროს:

·         გავაცნოთ მოსწავლეებს ინსტრუქცია,რომ  ვიყენებთ ვარაუდების სქემას,რომელსაც დაფაზე ვაკრავთ.მოსწავლეები გამოთქვამენ ვარაუდებს.(ვარაუდის სქემის შევსება შეუძლიათ მოსწავლეებს  III კლასიდან.ამიტომ,მე ვფიქრობ რომ საწყის ეტაპზე მეორეკლასელბა უმჯობესია ვარაუდები გამოთქვან სიტყვიერად)

ვარაუდების სქემა

	როგრ ფიქრობთ რა მოხდება?	რატომ ფიქრობ ასე?	სინამდვილეში რა მოხდა?
სათაურის წაკით- ხვის შემდეგ
I მონაკვეთის წა- კითხვის შემდეგ
II მონაკვეთის წა- კითხვის შემდეგ
III მონაკვეთის წა კითხვის შემდეგ

                        

                         წაკითხვის შემდეგ:

                         გამოვიყენებთ წერით აქტივობას „გმირის რუკა“

	I გმირი		II  გმირი

     

               

                     შეიძლება გამოვყოთ არა ერთი,არამედ 2-3- დამახასიატებელი ნიშან - თვისება.

შეფასების რუბრიკა:

კრიტერიუმები / დონეები	მაღალი	საშუალო	დამაკმაყოფილებელი
დამოუკიდებლად კითხულობს ტექსტს და იგებს მის შინაარსს
სვამს კითხვებს ინფორმაციის  უკეთ გასააზრებლად
გამოთქვამს ვარაუდს და ამყარებს არგუმენტით
ახასიათებს ნაწარმოების გმირს და აფასებს მის საქციელს

5-6  წლის ბავშვის ასაკობრივ ფსიქოლოგიური თავისებურებანი მომხსენებელი : ია ქათამაშვილი

 cota trafaretulad daviwyeb da vityvi rom maswavleb-loba didad sapatio profesiaa, da im droidan daekisra gamorCeuli sazogadoebrivi funqcia, rac kacobriobis cxovrebaSi aRzrda gamoikveTa. gageRimebaT da tolstois sityvebsac moviSvelieb, romelic Tvlida, rom Tu maswavlebels mxolod saqmis siyvaruli aqvs, igi kargi maswavlebeli iqneba. Tu mas mxolod moswavlisadmi siyvaruli, rogorc mSobels,- igi maswavlebelze ukeTesi iqneba, magram arc saqmis da arc moswavlis siyvaruli gaaCnia. srulyofilia maswavlebeli, romelic Tavis TavSi aerTianebs saqmisa da moswavleebisadmi siyvaruls.  – vfiqrob, rom es sityvebi gansakuTrebiT exeba dawyebiTi klasebis pedagogebs, radgan am asakSi mkveTrad aris gamoxatuli fsiqologiuri Taviseburebani.

   cota xniT mivipyrob Tqvens yuradRebas da wagikiTxavT gamokvlevebis Sedegad miRebul pasuxebs, Tu rogori maswavlebeli undaT bavSvebs:

.“kargi maswavlebeli moswavleebs sakuTari SvilebiviT unda eqceodes. man unda upasuxos yvela SekiTxvas, sulelursac ki”-11w

 “maswavlebeli unda iyos keTili, sandomiani da megobruli. Mman unda mogvisminos yvelas, ar unda dakargos wonasworoba da ar gamoiCinos uyuradReboba romelime Cvenganis mimarT. Mme Zalian miyvars, roca miRimian da Tavazianad mesaubrebian”-9w

  M”maswavlebeli moswavlisaTvis igivea, rac wvima- mindvrisTvis”-11w

  “imisaTvis rom kargi maswavlebeli gaxde, mxolod bavSvebis swavleba ar aris sakmarisi-unda SegeZlos, iswavlo kidec maTgan”-12w

    Zalian bevri Teoria da meTodika Seiqmna 5-6 wlis bavSvebTan gakveTilis Casatareblad, magram yvela pedagogi dameTanxmeba, rom bavSvebi bolos da bolos amsxvreven nebismier pedagogiur nagebobebs. Ppedagogiur aqsiomebs, rac ki maT namdvil cxovrebas, miswrafebas, TviTeuli maTganis pirovnebas ar asaxavs. . . da yvela pedagogis fiqrebSi Cndeba azri, rogor moviqce, rom gakveTilze Seiqmnas erToblivi, aucileblad Zneli, magram xalisiani cxovreba.(amonaSvili)

   Dda amjerad Tavi rom ar mogabezroT, rogorc pirveli klasis pedagogi visaubreb am asakisaTvis damaxasiaTebel Taviseburebebze.

  bavSvma rom pirveli saswavlo wlis sirTuleebs Tavi gaarTvas, mas unda hqondes saTanado saskolo mzaoba, gonebrivi funqciebis momwifeba, emociur-socialuri da  fizikuri ganviTareba. Ees asaki swored is xanaa, rodesac bavSvi am sami komponentis mixedviT gardamaval mdgomareobaSi imyofeba. jer ar aris daZleuli TamaSis moTxovnileba, magram Cndeba wesrigis, davalebis Sesrulebis, gamiznuli qmedebis survili, magram sruliad ara aqvs ganviTarebuli nebisyofa. mas uWirs saazrovno amocanaze xangrZlivad yuradRebis SeCereba, amocanis pirobis bolomde gaazreba da damaxsovreba.  5-6 wlis bavSvis azrovneba xatovania da TvalsaCino. Aazrovnebis TvalsaCinoeba imas niSnavs, rom bavSvi xedavs, amCnevs da gaiazrebs movlenisa Tu sagnis im Tvisebas, romlebic naTlad TvalsaCinod Cans. Ffsiqologebi amboben, rom am asakSi pirdapiri damokidebuleba arsebobs xeliT moqmedebasa da inteleqtis ganviTarebas Soris. am asakis bavSvs sakmaod kargad aqvs ganviTarebuli metyveleba, mas SeuZlia sakuTari gancdebis, fiqrebis, mogonebebis gamoxatva sityvebiT. . .

  pirvelklaselTa kvlevis Sedegebis mixedviT SeiZleba visaubroT da vTqvaT, rom skolaSi moswavlis adreul asakSi Seyvana ar aris rekomendirebuli, radgan SesaZloa, rom asakobrivi moumwifeblobis gamo moswavlem dakargos swavlisadmi interesi. xSirad mSoblis subieqturi Sefaseba ar aris kavSirSi motivaciasTan. . . swavlis dawyebis pirvel dReebSi bavSvebi SeiZleba uCiodnen daRlas, Tavis tkivils, gaRizianebas. . . bavSvis fsiqologiis codna aZlevs saSualbas pedagogs xeli Seuwyos da ganaviTaros misi yvela saukeTeso Tviseba, daamyaros kontaqti bavSvTan, pedagogma unda icodes am asakis ganviTarebis Taviseburebebi, vinaidan swavlebis procesSi pedagogis mier daSvebuli Secdoma SeiZleba gaxdes safuZveli—imedgacruebis, ojaxSi da skolaSi konfliqtis. uaryofiTi muxti romelic SeiZleba miiRos bavSvma dawyebiT klasebSi, did gavlenas moaxdens bavSvis momaval cxovrebaze.

5-6 wlis asakis bavSvis wamyvani qcevis formaa TamaSi. TamaSSi yalibdeba bavSvis fsiqikuri Tvisebebi da pirovnu-li Taviseburebebi. Mmag: TamaSSi ganviTarebas iwyebs nebismieri yuradReba da mexsiereba. TamaSi ganviTarebas axdens bavSvis azrovnebis ganviTarebazec.

Aam asakis bavSvisaTvis damaxasiaTebelia swavlis Semdegi motivebi:

Ggaregani motivi – ufrosebi bavSvs avaldebuleben skolaSi wasvlas. Aam motivis dominirebis SemTxvevaSi bavSvi swavlobs mxolod maSin, roca mas aiZuleben.

saswavlo motivi – am SemTxvevaSi bavSvi orientirebulia axali codnis, unarebis SeZenaze. bavSvi swavlobs mxolod maSin roca saswavlo masala misTvis sainteresoa.

TamaSis motivi – bavSvis aqtivobis safuZvelia TamaSi da am aqtivobis Sedegad miRebuli siamovneba. bavSvi kargad swavlobs maSin, roca mecadineoba tardeba TamaSis saxiT.

Ppozitiuri motivi – bavSvs aqvs survili daikavos axali pozicia, daimsaxuros ufrosebis Seqeba. aseT SemTxvevaSi bavSvi kargad swavlobs mxolod maSin, roca gakveTilze aris bevri saswavlo atributika, damxmare saSualebebi.

socialuri motivi – bavSvs aqvs survili daaamyaros urTierToba bavSvTan da maswavlebelTan, daimsaxuros maTi Sefaseba, daikavos garkveuli adgili socialur garemoSi. bavSvi swavlobs imitom, rom es mniSvnelovania da saWiro.

Sefaseba – bavSvis mizania miiRos maRali niSani, Sefaseba. Aam motivis dominirebis SemTxvevaSi bavSvi kargad swavlobs maSin roca mas aqeben, afaseben.

5-6 wlis bavSvisaTvis swavlisas wamyvania:

v TamaSis motivi v pozitiuri motivi v SefasebiTi motivi

 

  

                                                   

visaubroT axla am asakis bavSvebTan rogori gakveTilebi CavataroT,rom saintereso da Sedegiani iyos.

gakveTilze saWiroa inteleqtualuri aqtivobebis Canacvleba:

·        Ddidaqtikuri da roluri TamaSebiT;

·        simReriT;

·        xatviT;

·        fizikuri aqtivobiT.

klasSi yvelanairi bavSvi gvxvdeba, Cveulebriv moswavleebTan erTad arian moridebuli bavSvebic, hiperaqtiuric, memarcxenec. Yyvelas sWirdeba individualuri midgoma: moridebuli bavSvebisaTvis saWiroa meti yuradReba da siTbo, ar SegveSindes rom amiT bavSvs gavanebivrebT, yvela bavSvs aqvs siTbos, siyvarulis moTxovnilebis Tavisi “doza”, Cveni amocanaa xeli SevuwyoT misi mxridan yovelgvari iniciativis gamovlenas. Hhiperaqtiuli bavSvebisaTvis ar SeiZleba avtoritatuli urTierTobis stilis gamoyeneba.bavSvebTan urTierToba unda emyarebodes ndobas, gagebas. Hhiperaqtiur bavSvs sjobs SevexoT da ise davsvaT mis adgilas, vidre aTjer vuTxraT “dajeqi”, da memarcxene bavSvi--- ar SeiZleba gadavaCvioT ”memarcxene” bavSvi marcxena xeliT weras, vinaidan es gamoiwvevs maT nevrotizacias.

Mmaswavleblis mxridan gansakuTrebul yuradRebas moiTxovs swavlis dawyebis pirveli periodi. Aar mivceT mkveTri SeniSvnebi uyuradRebobaze,  mousvenrobaze. . .

ü avRniSnoT bavSvis yoveli warmatebuli aqtivoba;

ü avRniSnoT misi pirovnebis Zlieri mxareebi.

swavlis dawyebis pirvel etapze unda mivceT misi bunebrivi tempiT muSaobis saSualeba. dauSvebelia aseTi tipis SeniSvnebi: swrafad, Sen yvelas ayovneb da a.S.

swavlis dawyebis pirvel etapze bavSvebs unda mivawodoT mcire moculobis saswavlo masala, Semdeg unda TandaTanobiT unda gaizardos moculoba da aseve unda SevafasoT samuSaos xarisxi da ara odenoba.

Aaqve avRniSnav rom Tu moswavle daZabulobis gareSe audis saswavlo datvirTvas, maSin misi saskolo motivacia iqneba maRali, anu davalebebi misaRebia. . .

swavla-swavlebis meTodebic pirvel klasTan gansxvavebulia da Tavs ar SegawyenT TviTeulis ganxilviT, es meTodebia:

Ø praqtikuli

Ø TvalsaCino

Ø verbaluri

Ø wignze muSaoba

aqedan mniSvnelovania TvalsaCino da praqtikuli meTodi. gansakuTrebiT gamovyob didaqtikur TamaSebs.

aqtivobaM@#1

mizani: yuradRebis koncentraciis ganviTareba;

Mmimdinareoba: maswavlebeli urigebs moswavleebs baraTebs ricxvebis gamosaxulebiT, TiTo bavSvs TiTo baraTs. Awvdis instruqcias, rom cifrebi erTmaneTSi airia da sTxovs bavSvebs daxmarebas maT sworad dawyobaSi. ekiTxeba, Tu vis aqvs yvelaze patara cifri da sTxovs, rom is bavSvi, visac yvelaze patara cifri Sexvda, gamovides dafasTan, Semdeg ki sTxovs bavSvebs, rom dadgnen swori TanmimdevrobiT.

aqtivobaM@#2

mizani: leqsikuri maragis gamdidreba;

masala; burTi

mimdinareoba; monawileebi wriulad dgebian. erT-erTs uWiravs  burTi. is warmoTqvams sityvas TamaSis Tematikis Sesabamisad (mag: cxovelebi, frinvelebi, geometriuli figurebi, cifrebi, saskolo nivTebi. . .) da esvris sxva moTamaSes. Semdegi moTamaSe, romelic daiWers burTs asxelebs sityvas amave Tematikidan. visac SeeSleba TamaSidan gadis.

kavSiri standartTan-Sedegi: bun.1.2.  qarT. 1.7

pedagogiuri rekomendaciebi

ü skolisadmi adaptaciis periodSi bavSvebs uWirT saerTo saswavlosaqmianobaSi CarTva. Amitom aucilebelia saswavlo masala maT bevrjer avuxsnaT da gamoviyenoT individualuri midgoma.

ü saswavlo wlis pirvel naxevarSi patara moswavleebi gakveTilis reJims SedarebiT rTulad emorCilebian, sakmarisia gakveTilisaTvis damaxasiaTebeli wesrigi movTxovoT, rom swrafad iRlebian da gakveTils is eTiSebian. Aamitom aris mniSvnelovani gakveTilis struqtura. is unda Sedgebodes sxvadasxva aqtivobisagan. Aar aris sasurveli gakveTilis warmarTva mxolod erTi saxis aqtivobiT, mag; kiTxva, wera an maTematikuri amocanebis amoxsna

ü saskolo garemoSi mniSvnelovani aris wesebis arseboba, magram skolis wesebis dacvis moTxovna TandaTanobiT unda iqnas Semotanili. Mas unda hqondes survilis da ara brZanebis forma.

ü Mmaswavleblis toni unda iyos mSvidi.

ü mniSvnelovania dadebiTad Sefasdes ara mxolod misi warmatebuli aqtivoba, aramedmcdelobac(Tundac warumatebeli)

ü sasurvelia bavSvebs mivceT mcire davalebebi, rom ar gauZneldeT, an ar mivceT pirvel periodSi. . .